1906

Η επιτυχία των Α' Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας το 1896 δεν είχε ανάλογη συνέχεια στις δύο επόμενες ολυμπιάδες που ακολούθησαν (Παρίσι το 1900 και Σαιντ Λιούϊς το 1904) κυρίως λόγω χαμηλής συμμετοχής, γεγονός που φάνηκε προς στιγμή να κλονίζει το θεσμό.
Στο μεταξύ στην Αθήνα είχαν αποπερατωθεί οι εγκαταστάσεις του Παναθηναϊκού Σταδίου με ολοκλήρωση των μαρμάρινων κερκίδων, δημιουργία αποδυτηρίων, χώρων υγιεινής, βοηθητικών αιθουσών και τη συμπλήρωση του χώρου με τα περίφημα μαρμάρινα Προπύλαια.
Η επανάληψη του εγχειρήματος στην Αθήνα στέφθηκε πάλι με απόλυτη επιτυχία και συνέβαλε καθοριστικά στην εδραίωση της ιδέας της μόνιμης ανά τετραετία τέλεσης των Αγώνων.

Κάρτα των Ολυμπιακών Αγώνων του 1906. Στο βάθος διακρίνονται τα Προπύλαια.

(25 Μαρτίου) Έκδοση "Ολυμπιακοί Αγώνες 1906"

Η έκδοση του 1906, αναμνηστική και αυτή τη φορά, δεν υπολείπεται σε αισθητική εκείνης του 1896. Είναι ακόμα ένα δείγμα υψηλής καλαισθησίας και χρωματικής συνοχής, διακοσμημένο με υπέροχες παραστάσεις αρχαιοπρεπούς έμπνευσης.

Η Β' Ολυμπιακή σειρά (κλίκ για μεγέθυνση)

1902


Έκδοση "Αξία Μεταλλική" (Δεμάτων)

(1η Ιανουαρίου) Η έκδοση αυτή είχε ως σκοπό την κάλυψη των αναγκών τεχυδρομικών τελών εξωτερικού σε αξία συναλλάγματος (χρυσή δραχμή). Την αναγκαιότητα αυτή είχαν καλύψει προσωρινά το 1900, οι επισημάνσεις ΑΜ όπως είδαμε. Η νέα αυτή σειρά προορίζονταν κυρίως σε ταχυδρομικά δέματα (γι΄αυτό και η σειρά είναι γνωστή στους φιλοτελιστές ως σειρά "Δεμάτων") αλλά και σε διεθνείς εντολές πληρωμών (επιταγές). Φέρει κοινή παράσταση τον Ερμή και στις 5 αξίες και τυπώθηκε από τον οίκο Perkins Bacon & Co. του Λονδίνου.

Η σειρά "Δεμάτων".
*Σημ. Η οδόντωση είναι πλημελής (όπως και σ' αυτήν του Ιπτάμενου Ερμή) λόγω έλλειψης τεχνικών μέσων την εποχή εκείνη για άρτια διάτρηση. Για το λόγο αυτό είναι δύσκολη η ανεύρεση άρτιων γραμματοσήμων σε αυτή την περίοδο.

____________________________________________________________________

ΓΕΓΟΝΟΤΑ 1902 :

  • Εξαιτίας της σύγχυσης που προκλήθηκε κατά τις εκλογές σημειώθηκαν επεισόδια που ονομάστηκαν τα «Σανιδικά».
  • Ο Ιταλός τενόρος Ενρίκο Καρούζο γίνεται ο πρώτος καλλιτέχνης που η φωνή του αποτυπώνεται σε δίσκο γραμμοφώνου.

1901


Έκδοση "Ιπτάμενος Ερμής"

Από το 1895, στα Ελληνικά Ταχυδρομεία είχε ήδη ωριμάσει η ιδέα της έκδοσης μιας νέας τακτικής σειράς κοινών γραμματοσήμων, με σκοπό να τεθεί σε κυκλοφορία αμέσως μετά την απόσυρση των αναμνηστικών γραμματοσήμων των Α' Ολυμπιακών Αγώνων. Στην πράξη όμως τα πράγματα δεν συνέβησαν έτσι όπως είδαμε.
Η νέα τακτική σειρά κυκλοφόρησε τελικά την 1η Ιουλίου 1901, η απεικόνιση δε του Ερμή σε σχέδιο βασισμένο στο γνωστό άγαλμα του Giovanni da Bologna (1529-1608) (Giambologna) σε όλα τα γραμματόσημα της έδωσε την αφορμή για να καταστεί παγκοσμίως γνωστή στο φιλοτελικό χώρο ως σειρά του "Ιπτάμενου Ερμή".
Αποτελείται από 14 αξίες από του 1 λεπτού έως και των 5 δραχμών και τυπώθηκαν από την εταιρεία Perkins Bacon & Co. του Λονδίνου.

Η σειρά του Ιπτάμενου Ερμή
_____________________________________________________________________________________

ΓΕΓΟΝΟΤΑ
1901 :

  • Ξεσπούν ταραχές λόγω της μετάφρασης του Ευαγγελίου στη δημοτική . Έμειναν γνωστές ως τα «Ευαγγελικά».

1900-1901


Έκδοση "Επισημάνσεις 1900"

Την περίοδο αυτή, χαρακτηρίζει η συνεχής υποτίμηση της δραχμής, που επέβαλλε την καταβολή τελών εξωτερικού σε αξία συναλλάγματος (χρυσή δραχμή), που οδήγησε στην κυκλοφορία γραμματοσήμων από τα αποθέματα εκδόσεων μεγάλης και μικρής κεφαλής του Ερμή, αλλά και Ολυμπιακών γραμματοσήμων, με επισήμανση(4) προκειμένου να μεταβληθεί η ονομαστική του αξία σε αξία μεταλλική (ΑΜ).
Αυτά χρησιμοποιήθηκαν σε επιστολές εσωτερικού και εξωτερικού, καθώς και σε επιταγές και δέματα. Εξ άλλου, μετά τη διεξαγωγή των Ολυμπιακών Αγώνων δεν υπήρχε η οικονομική άνεση για νέες εκδόσεις. Παραθέτω μερικά δείγματα αυτών των εκδόσεων με επισήμανση.

Μερικές από τις επισημάνσεις ΑΜ σε μικρές και μεγάλες καφαλές του Ερμή. Για παράδειγμα, η ονομαστική αξία των 40 λεπτών στο αριστερό γραμματόσημο δεν ισχύει και αντικαθίσταται με την επισήμανση των 25 λεπτών Α.Μ. (αξία μεταλλική)

Επισημάνσεις ΑΜ σε Ολυμπιακά γραμματόσημα

(4) επισήμανση = είναι η πρόσθετη εκτύπωση των γραμματοσήμων με νέες ενδείξεις μεταβάλλοντας την ονομαστική τους αξία, ή επισημαίνοντας περιόδους και γεγονότα.

1896

25 Μαρτίου 1896
ΠΡΩΤΟΙ ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ

Η Αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων οφείλεται κυρίως στα οράματα και τις προσπάθειες δύο ανθρώπων: του Έλληνα ευπατρίδη Δημητρίου Βικέλα και του Γάλλου βαρώνου Rierre de Coubertin.

Στις 25 Μαρτίου 1896 ακούστηκε για πρώτη φορά στο Παναθηναϊκό Στάδιο ο Ολυμπιακός Ύμνος του Κ. Παλαμά, σε μελοποίηση του μεγάλου Κερκυραίου μουσουργού Σπύρου Σαμαρά. Μόλις το 1958 καθιερώθηκε ως επίσημος Ολυμπιακός Ύμνος.

Κάμποι βουνά και πέλαγα φέγγουν μαζί σου
'σαν ένας λευκοπόρφυρος μέγας ναός
και τρέχει στον ναόν εδώ προσκυνητής σου,
αρχαίον πνεύμα αθάνατον, κάθε λαός.
____________________________________________________________________

1896 (25 Μαρτίου) Έκδοση "Ολυμπιακοί Αγώνες"

Αναμνηστική(2) έκδοση αφιερωμένη στους πρώτους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες. Τα θέματα των γραμματοσήμων αυτής της υπέροχης σειράς, προέρχονται από αρχαίες ελληνικές παραστάσεις που πρότεινε ο καθηγητής Ιωάννης Σβορώνος. Tα σχέδια φιλοτέχνησε ο Ελβετός καλλητέχνης A. Guilleron, τις χαλύβδινες μήτρες εκτύπωσης κατασκέυασε ο Γάλλος χαράκτης Ε. Μouchon και η εκτύπωση πραγματοποιήθηκε στο Γαλλικό Εθνικό Τυπογραφείο.
Ως πρώτη ημέρα κυκλοφορίας των γραμματοσήμων ορίστηκε η 25η Μαρτίου 1896 (6η Απριλίου σύμφωνα με το Γρηγοριανό ημερολόγιο), ημερομηνία έναρξης διεξαγωγής των αγώνων. Η σειρά αυτή, είναι παγκοσμίως σε πρώτη ζήτηση, λόγω του θεματικού(3) της ενδιαφέροντος, σπάνια και συνεπώς ακριβή.

Ένα από τα ωραιότερα παραδείγματα υψηλής αισθητικής
στο χώρο του κλασσικού σχεδιασμού γραμματοσήμων
(Κλίκ στην εικόνα για μεγέθυνση)
____________________________________________________________________
(2) Αναμνηστικές = Οι εκδόσεις των γραμματοσήμων χωρίζονται σε δύο βασικές κατηγορίες : τις "Αναμνηστικές" και τις "Κοινές" ή αλλοιώς "τακτικές". Οι πρώτες αφορούν εκδόσεις εις ανάμνηση κάποιων σημαντικών γεγονότων, 1οοετηρήδες, θάνατοι μεγάλων προσωπικοτήτων κλπ. Οι κοινές εκδόσεις αφορούν γραμματόσημα για κοινή χρήση και εκδίδονται συνήθως σε μεγάλες ποσότητες (tirage).
____________________________________________________________________
(3) θεματικού = Ο κόσμος της συλλογής των γραμματοσήμων είναι απέραντος και ικανοποιεί όλες τις προτιμήσεις δημιουργίας μιας θεματικής συλλογής. Έτσι, εκτός των παραδοσιακών συλλογών (με γραμματόσημα απ' όλο τον κόσμο) υπάρχουν και οι αποκαλούμενες "θεματικές συλλογές" που επικεντρώνονται σε ένα συγκεκριμένο θέμα, π.χ. Ολυμπιακοί Αγώνες, Αεροπλάνα, Προσωπικότητες, Τεχνολογία, Ποίηση, Θέατρο, Αρχαιότητα και γενικά με οτιδήποτε θελήσει κανείς, απεικονίζεται σε γραμματόσημα παγκοσμίως.
Με τον τρόπο αυτό αναπτύσσει τη θεματική συλλογή του, συνοδεύοντας τα γραμματόσημα με σχετικά κείμενα, αλλά και με φιλοτελικά ντοκουμέντα που αποδεινκύουν ένα γεγονός στο θέμα που αναφέρεται.
____________________________________________________________________

ΓΕΓΟΝΟΤΑ
1896 :
Ο Λούης, η εθνική στολή και η αθλητική κορμοστασιά του
Έλληνα Μαρουσιώτη Ολυμπιονίκη, έγιναν συστατικά του
εθνικού συμβολισμού της λαμπρής προπτικής
του Ελληνισμού.


1886-1895


Έκδοση "Μικρή κεφαλή του Ερμή"

Η χάραξη των τυπογραφικών πλακών έγινε από τον H. Hendricks σε σχέδιο του A. Dome και η εκτύπωση στο Εθνικό τυπογραφείο του Malines στο Βέλγιο.

Αρχικά προηγήθηκε η εκτύπωση των κλάσεων 25, 50 λεπτών και της 1 δραχμής, που κυκλοφόρησαν την 1η Απριλίου 1886, ακολούθησε δε, κατά χρονολογική σειρά, αυτή των κλάσεων 10, 1, 2, 5, 20 και 40 λεπτών, που κυκλοφόρησαν κατά το Φεβρουάριο του 1888. Διατρήθηκαν με οδόντωση(1) 11-1/2 τα γραμματόσημα των 40 και 50 λεπτών και της 1 δραχμής και με κακότεχνη οδόντωση 13-1/4 μόνο της 1 δραχμής.

Η σειρά της μικρής κεφαλής του Ερμή (έκδοση Βελγίου)

Με τις ίδιες τυπογραφικές πλάκες που ήρθαν από το Βέλγιο πραγματοποιήθηκαν σε δύο μεγάλες περιόδους οι εκτυπώσεις των Αθηνών από το 1889. Αυτές διέφεραν ως προς το χαρτί εκτύπωσης, αλλά και τη μεγάλη ποικιλία χρωματικών αποκλήσεων και εκτύπωσης.

1η περίοδος 1889-1891

2η περίοδος 1891-1896

(1) Οδόντωση = είναι η διάτρηση των γραμματοσήμων που εφαρμόστηκε, προκειμένου αυτά να διαχωρίζονται εύκολα, χωρίς τη χρήση ψαλιδιού. Η οδόντωση μετράται με αριθμούς. Ο αριθμός αντιπροσωπεύει πόσα "δόντια" υπάρχουν ανά 2 εκατοστά.
____________________________________________________________________

ΓΕΓΟΝΟΤΑ 1878 - 1889 :

  • Περίοδος ανάπτυξης της πόλης των Αθηνών. Μεγάλη η συμβολή του Χαρίλαου Τρικούπη που έγινε πρωθυπουργός το 1882.

1861-1886

Tην 1η Οκτωβρίου 1861 (*) κυκλοφόρησαν τα πρώτα ελληνικά γραμματόσημα που τυπώθηκαν στο Παρίσι, στο τυπογραφείο Ernest Meyer σε πλάκες 150 εκτύπων. Σχεδιάστηκαν από το γνωστό Γάλλο χαράκτη Albert Barre, γιο του J. Barre, δημιουργό των πρώτων γαλλικών γραμματοσήμων. Ο Α. Barre, βασίστηκε στο σχέδιο του πατέρα του για τα πρώτα γαλλικά γραμματόσημα του 1849 που απεικόνιζαν την κεφαλή της θεάς Δήμητρας. Το μετάλλιο με την κεφαλή του Ερμή για το Ελληνικό γραμματόσημο που σχεδίασε ο Α. Barre και το συνολικό αποτέλεσμα αποτελεί ένα αριστούργημα χαρακτικής τέχνης και είναι ένα εξαιρετικό δείγμα τυπογραφικής εργασίας της εποχής.

Αριστερά το πρώτο Γαλλικό γραμματόσημο (1849)
που απεικονίζει τη θεά Δήμητρα και δεξιά το Ελληνικό με τον Ερμή.
_____________________________________________________________________________________

(*) Οι ημερομηνίες των εκδόσεων αναφέρονται με το Ιουλιανό ημερολόγιο μέχρι το 1900 που ήταν 12 ημέρες προ του Γρηγοριανού. Μετά το 1900 η διαφορά είναι 13 ημέρες και τελικά στις 16 Φεβρουαρίου 1923, μετά την εισαγωγή του Γρηγοριανού ημερολογίου, έχουμε (με τη μετάθεση της ημερομηνίας) 1η Μαρτίου.
____________________________________________________________________

Η μεγάλη κεφαλή του Ερμή


Για να καλυφθούν οι ταχυδρομικές ανάγκες ήταν απαραίτητη η εκτύπωση διαφόρων ονομαστικών αξιών (δηλ. το ταχυδρομικό τέλος που αναγράφεται στα γραμματόσημα) με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί η λεγόμενη «σειρά», αποτελούμενη από 7 κλάσεις του 1 λεπτού, 2 λεπτών 5, 10, 20 40 και 80 αλλά και με διαφορετικούς χρωματισμούς ώστε να μην συγχαίονται μεταξύ τους. Έτσι έχουμε την πρώτη ελληνική σειρά γραμματοσήμων την γνωστή ως σειρά Μεγάλης κεφαλής του Ερμή. Δεν είχαν οδόντωση και χωρίζονταν μεταξύ τους με ψαλίδι, γι αυτό και είναι δύσκολα να βρεθούν άρτια (με περιθώρια).

Οι συνεχείς εκδόσεις της μεγάλης κεφαλής του Ερμή διήρκεσαν μέχρι το 1886, με εκτυπώσεις στην Αθήνα - σε μεγάλες ποικιλίες χρωματικών αποκλήσεων, είδη χαρτιού, και μερικές νέες ονομαστικές αξίες - όπου αντικαταστάθηκαν με τις εκδόσεις της μικρής κεφαλής.


Η πρώτη ελληνική σειρά της μεγάλης κεφαλής του Ερμή
(κλικ για μεγέθυνση)

Για αναλυτική περιγραφή όλων των εκδόσεων του Ερμή δείτε εδώ.

____________________________________________________________________

ΓΕΓΟΝΟΤΑ 1862 - 1873:

  • Εκδηλώνεται εξέγερση κατά του Όθωνα με τελικό αποτέλεσμα την πτώση του και τη δημιουργία προσωρινής κυβέρνησης.
  • Διεξάγονται αιματηρές συγκρούσεις γνωστές ως «Ιουνιανά» για την διεκδίκηση της πολιτικής εξουσίας. Η ειρήνη έρχεται με την άφιξη του βασιλιά Γεώργιου Α΄.
  • Οξύνεται η κρίση γύρω από το «Λαυριώτικο» ζήτημα που οδήγησε στην καταστροφή πολλούς μικρούς αποταμιευτές.

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Χειμώνας, έξω κρύο, μέσα θαλπωρή και εγώ μπρούμυτα πάνω στην κουβέρτα του κρεββατιού με απλωμένα εκατοντάδες γραμματόσημα μπροστά μου, μεθυσμένος από την ποικιλομορφία, τα χρώματα, αλλά και τις παραστάσεις τους προσπαθούσα να τα ταξινομίσω σε ένα μικρό άλμπουμ. Από που ν΄αρχίσω και που να τελειώσω. Διαφορετικές χώρες, παλιά, νέα γραμματόσημα ...ένα χάος που με τράβηξε σαν μαγνήτης και έτσι, με επιμονή αλλά κυρίως υπομονή, έγινα τελικά συλλέκτης χωρίς να το καταλάβω.
____________________________________________________________________


Το γραμματόσημο

Το γραμματόσημο γεννήθηκε το 1840 στην Αγγλία και νόμιμος πατέρας του είναι ο Άγγλος Sir Rowland Hill (1795-1879). Μητέρα του είναι η Παγκόσμια Ταχυδρομική Υπηρεσία, η οποία κατάγεται από το μυθολογικό θεό των Ελλήνων, το Δία, που το πρώτο του παιδί, ο Ερμής, μετέφερε τα επίσημα και ανεπίσημα μηνύματα του ισχυρού πατέρα του. Γι αυτό το λόγο τα πρώτα Ελληνικά γραμματόσημα απεικονίζουν τον Ερμή.

Στην αρχή δεν του έδιναν σημασία, το χρησιμοποιούσαν μόνο σαν μεσολαβητή, μεταξύ των ανθρώπων και μετά το πετούσαν σαν άχρηστο. Σιγά σιγά όμως, όσο περνούσε ο καιρός άρχισαν να το προσέχουν ιδιαίτερα. Με το πέρασμα του χρόνου έπαιρνε διαρκώς και μεγαλύτερη αξία γιατί τα περισσότερα καταστρέφονταν και έτσι ελάχιστα σώζωνταν απο τους συλλέκτες.

Σήμερα νοιώθει τη θωπεία εκατομμυρίων ανθρωπίνων χεριών και ματιών. Άπειρα είναι τα ταξίδια που έχει κάνει σ΄όλο τον κόσμο, μέχρις ότου αποσυρθεί και αράξει σε κάποια συλλογή και εκεί πλέον θα τύχει της της πιο ζεστής περιποίησης φυλαγμένο απο τη βροχή, την υγρασία, τη σκόνη μέσα σε ένα άλμπουμ μαζί με άλλα που άν και από άλλες πατρίδες συνεννοείται θαυμάσια, γιατί ομιλεί την ίδια γλώσσα, που λέγεται φιλοτελισμός.

Ο δυναμισμός του γραμματοσήμου δεν αμφισβητείται, γιατί είναι ισχυρό μέσο επηρεασμού της κοινής γνώμης και προβολής εθνικών διεκδικήσεων.

Πολλά κράτη εξέδωσαν κατά το παρελθόν γραμματόσημα για καθαρά πολιτικούς και εθνικιστικούς σκοπούς, όπως π.χ. το 1904 η Αυστροουγγρική Κυβέρνηση με την απεικόνιση της αρχαίας πόλεως του Σεράγιεβο, πρωτεύουσας τότε της Βοσνίας και που ήταν πρόδρομος πολέμου μετά από λίγα χρόνια. Η χώρα μας επίσης, το 1954 με την απεικόνιση της κηλίδας σε γραμματόσημα για την αυτοδιάθεση της Κύπρου.

Δεν είναι τυχαίο δε, ότι για ένα νεοσυσταθέν κράτος, ένα από τα πρώτα στοιχεία ταυτότητάς του είναι και το γραμματόσημο.

Από μελέτες που έγιναν, ο άνθρωπος που ασχολείται με το γραμματόσημο αποκτά, αναπτύσσει και διαμορφώνει ορισμένες ψυχικές ικανότητες, οι οποίες θα περέμεναν, χωρίς αυτό, σε λανθάνουσα κατάσταση:

1. Η ανάπτυξη της κρίσεως. Κάθε συλλέκτης με τη σύγκριση του ενός γραμματοσήμου με το άλλο, βρίσκοντας διαφορές και ομοιότητες, οξύνει την κρίση του.

2. Η καλλιέργεια της παρατηρητικότητας. Με τη διαρκή απασχόληση, για την τελειότητα του γραμματοσήμου, το χρωματισμό, τις παραστάσεις, καλλιεργείται συνεχώς η παρατηρητικότητα.

3. Ο πλουτισμός των γνώσεων. Η ποικιλία των θεμάτων που απεικονίζει το γραμματόσημο, (ιστορικά, λαογραφικά, καλλιτεχνικά κλπ.), παρακινούν το φιλοτελιστή στη μελέτη διαφόρων άλλων πηγών και επομένως συντελεί στην απόκτηση περισσοτέρων γνώσεων αλλά και τη μελέτη ξένων γλωσσών.

4. Η ανάπτυξη της καλαισθησίας. Οι παραστάσεις των γραμματοσήμων απεικονίζουν συνήθως έργα τέχνης διασήμων καλλιτεχνών, ενώ τα ίδια αποτελούν πραγματικά κομψοτεχνήματα των πλέον γνωστών ζωγράφων και χαρακτών. Ο άνθρωπος που έρχεται σ΄επαφή με αυτά καλλιεργεί, σε υψηλό βαθμό, με την πάροδο του χρόνου, την καλαισθησία του.

5. Η διαμόρφωση του χαρακτήρα. Η ασχολία με τα γραμματόσημα (ειδικά στους νέους) αναπτύσσει την υπομονή, την επιμονή και τη θέληση, αποβάλλει τη νευρικότητα, κάνει το άτομο πράο, η δε επαφή του με άλλους φιλοτελιστές μέσω του γραμματοσήμου τον κάνει περισσότερο κοινωνικό.

Συλλογές. Τα βασικά χαρακτηριστικά των γραμματοσήμων για στις συλλογές είναι τα «ασφράγιστα» δηλ. αυτά που δεν εκπλήρωσαν το σκοπό τους (όπως τα αγοράσαμε απο το ταχυδρομείο) και τα «σφραγισμένα» που έχουμε βγάλει από γράμματα και έχουν τη σφραγίδα του ταχυδρομείου απ΄όπου ξεκίνησαν τη διαδρομή τους. Αυτά τα τελευταία είναι και τα καλύτερα για μια παραδοσιακή συλλογή. Υπάρχει και μία άλλη ενδιάμεση κατάσταση γραμματοσήμων, αυτή η λεγόμενη "σαρνιέρα" (από τη γαλλική λέξη cherniere = μεντεσές) που είναι ασφράγιστα με τη γόμμα τους αλλά στο πίσω μέρος επί της γόμμας υπάρχει ένα μικρό χαρτάκι κολλημένο συνήθως στο επάνω μέρος του γραμματοσήμου. Αυτό το κολλούσαν οι συλλέκτες την εποχή που δεν υπήρχαν τα άλμπουμς και κολλούσαν τα γραμματόσημα σε φύλλα τετραδίων. Η κατάσταση αυτή (σαρνιέρας) μειώνει την αξία του γραμματοσήμου σε σχέσει με το ασφράγιστο (λουξ).

Για οδηγίες σχετικά με συλλογή γραμματοσήμων δείτε εδώ.